De afgelopen maanden werden opnieuw heel wat steden en gemeenten dementievriendelijk. Kunnen we van een trend spreken? En hoe gaat dat precies in z’n werk? Wij vragen het aan Jurn Verschraegen, directeur van het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen en een van de drijfveren achter het concept Dementievriendelijke Gemeenten.

In 2016 richtte stad Mechelen een inloophuis dementie op. Een plek waar mensen met dementie en hun mantelzorgers vrijblijvend kunnen langskomen om informatie te verkrijgen en advies in te winnen over dementie.

Op 10 mei 2022 kwamen verschillende spelers van het lokaal ouderenbeleid samen in het Monasterium in Gent. De reden? Ze namen deel aan ons tweede Labo Ouderenbeleid, dat in het teken stond van participatie en co-creatie.

In februari kwam Mariette (89) lelijk ten val. Gelukkig kreeg het voorval haar niet klein. Integendeel, ze deed enkele aanpassingen in haar woning om vallen in de toekomst te voorkomen, en riep hulp in van zorgprofessionals. Mariette vertelt moedig over haar val en de fysieke en mentale gevolgen ervan.

Een mantelzorger zorgt op regelmatige basis voor een zorgbehoevende partner, een (schoon)ouder, een kind, een buur of een goede vriend. Er bestaan verschillende premies waar een zorgvrager of een mantelzorger recht op heeft, maar elke premie kent voorwaarden en aanvraagprocedures. Ook stad Mechelen voorzag een mantelzorgpremie voor Mechelse mantelzorgers. Maar recent besliste de stad om mantelzorgers niet enkel financieel te ondersteunen.

Minister van Welzijn Wouter Beke lanceerde midden vorig jaar een oproep om projecten rond zorgzame buurten te financieren. Het doel? Zorgzame buurten verder uitbouwen via partnerschappen met onder andere lokale besturen, eerstelijnszones en welzijns- en zorgorganisaties. Alsook via het bieden van coaching en ondersteuning aan de geselecteerde projecten. Maar wat houdt die ondersteuning precies in?

In 2016 nam toenmalig minister van Welzijn Jo Vandeurzen contact op met het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen. Hij vroeg hen om een referentiekader uit te schrijven rond goede dementiezorg. Sinds 2019 maakt de overheid ook budget vrij voor het coachen van zorgvoorzieningen in de thematiek. Dit jaar krijgen 20 zorgorganisaties de kans om het referentiekader uit te proberen in hun organisatie. Herlinde Dely zat als stafmedewerker kwaliteit en zorg bij het Vlaams Expertisecentrum Dementie mee aan de knoppen bij het project.

Een dementievriendelijke gemeente is geen label dat je bekomt wanneer je een bepaalde checklist hebt afgevinkt. Het is wél een langdurig engagement van je gemeente om meer dementievriendelijk te zijn. Dementievriendelijkheid is een voortdurend proces. Ook maatwerk maakt daar deel van uit, en daarbij kan je als ouderenraad verschillende rollen opnemen. Door een duidelijke oproep te doen aan het lokaal bestuur, door met verschillende partners aan de slag te gaan, of door aan verbindende projecten, adviezen en acties te werken.

Foton is een Regionaal Expertisecentrum Dementie dat mensen met dementie en hun naasten op weg helpt.

Een zonnige dag in mei brengt ons naar het Middelheimmuseum, een openluchtmuseum in Antwerpen. Sinds vijf jaar organiseren ze onder de noemer ‘Meet me @ Middelheimmuseum’ rondleidingen voor mensen met dementie en hun mantelzorgers.

In een dementievriendelijke gemeente krijgen mensen met dementie de kans om eigen keuzes te maken en deel te blijven nemen aan de samenleving. En dat creëert dan weer kansen om het taboe rond dementie te doorbreken.

In Vlaanderen en Brussel leven meer dan 141.000 personen met dementie. En dat aantal zal omwille van de toenemende vergrijzing meer dan verdubbeld zijn tegen 2070. Hoog tijd dus om werk te maken van een dementievriendelijke gemeente!

Net voor de coronacrisis uitbrak, voerde stad Hasselt een ouderenbehoefteonderzoek uit. Verschillende vrijwilligers gingen langs bij de ouderen in de stad met een uitgebreide vragenlijst. Zo’n 800 mensen namen deel aan het onderzoek. Eind maart 2021, toen de coronacrisis volop aan de gang was, lichtte de stad de resultaten toe in een online seniorencongres. Schepen Dymfna Meynen en voorzitter van de Hasseltse seniorenadviesraad Pierre Reynders geven ons inzicht in de belangrijkste bevindingen.

Er beweegt heel wat in de gezondheidssector. Wat was de aanleiding, voor welke concrete veranderingen staat de sector en wat betekent dat voor de zorggebruiker? We lichten het toe in dit dossier.

Een van de leidende principes van de hervorming is dat de persoon met een zorg- of ondersteuningsnood centraal moet staan. Hij heeft in de eerste plaats de regie over zijn eigen zorg in handen, maar krijgt ook een stem in de algemene organisatie van de eerstelijnszorg.

Er verandert momenteel heel wat in de organisatie van de eerstelijnszorg. Oude samenwerkingsinitiatieven verdwijnen, nieuwe structuren worden ingericht. We lichten de belangrijkste veranderingen toe en laten je kennismaken met de nieuwe organisatie van de eerste lijn.

De hervorming van de eerstelijnszorg kondigt zich al lange tijd aan. Maar wat is die eerste lijn juist en waarom is een hervorming noodzakelijk?

Vlaanderen telt vele mantelzorgers, mensen die een dierbare zorgbehoevende de nodige zorg en hulp bieden. Als gevolg van factoren zoals de vergrijzing en beleidskeuzes, zal er de komende jaren meer vraag zijn naar mantelzorg. Maar mantelzorg opnemen is niet gemakkelijk. Daarom is er nood aan degelijke ondersteuning. Het coachingsprogramma Mantelkracht van VONK3 van de Thomas More Hogeschool speelt hierop in.