Zowel vanuit de Vlaamse overheid als bij lokale besturen, het verenigingsleven en individuele burgers groeit er heel wat enthousiasme voor buurtgerichte zorg en zorgzame buurten. Zo lanceerde Minister Beke in juni 2021 nog een projectoproep voor 100 zorgzame buurten. Ook het Fonds Dr. Daniël De Coninck ondersteunde de afgelopen twee jaar 35 projecten. Het onderzoeksteam Agogische Wetenschappen van de VUB nam deze projecten onder de loep en ging na wat de ervaren meerwaarden en succesfactoren waren. Een zorgzame buurt ontstaat immers niet vanzelf.

In maart lanceerde Vlaamse Ouderenraad · Lokaal de vorming ‘Een sterk lokaal woonbeleid’. In die vorming komen verschillende hefbomen aan bod waarmee lokale ouderenraden en gemeenten aan de slag kunnen gaan, om de woonsituatie van ouderen in de gemeente te verbeteren. Want die voldoet niet altijd aan hun wensen en noden. Hilde, Hendrik, Rik en Corry namen (digitaal) deel aan de vorming. Wij vroegen hen hoe ze in de toekomst met het thema wonen aan de slag gaan.

Zo’n drie jaar geleden richtten de gemeente en het OCMW Gavere het initiatief Thuis in Gavere op. Het doel? Ouderen zolang mogelijk in hun eigen omgeving laten wonen en ervoor zorgen dat ze daarbij nog voldoende mogelijkheden tot sociaal contact hebben. Want hoewel er al heel wat diensten zijn die daarop inspelen, merkte de gemeente Gavere dat er veel noden onbeantwoord bleven.

In oktober 2020 lanceerde de Vlaamse Ouderenraad de campagne Kopzorgen Verdienen Zorg. Daarmee vragen we aandacht voor het psychisch welzijn van ouderen. Op latere leeftijd nemen ingrijpende kantelmomenten en verlieservaringen namelijk toe, maar daarover wordt vaak licht heen gegaan. Het is hoog tijd om psychische problemen bij ouderen bespreekbaar te maken. Na talloze gesprekken met ervaringsdeskundigen, praktijkorganisaties en experten werkt de Vlaamse Ouderenraad nu druk aan beleidsvoorstellen. Het doel? Tegen de Ouderenweek van 2021 een mooie bundeling aanbevelingen klaar hebben.

Gemeenten zijn sinds kort verplicht om een participatiereglement op te stellen. Dat moet inwoners betrekken bij de uitwerking van het gemeentelijk beleid. Zo’n reglement heeft ook een invloed op de werking van lokale ouderenraden. De Vlaamse Ouderenraad ging in gesprek met de seniorenraad van Dilbeek, die momenteel betrokken is in een nieuw participatieproject. 

Het Vlaams Bouwmeesterschap bestaat al meer dan twintig jaar. Na Bob Van Reeth, Marcel Smets, Peter Swinnen en Leo Van Broeck, is het nu de beurt aan Erik Wieërs. Wij waren benieuwd naar zijn plannen voor de komende vijf jaar: hoe kunnen woningen aanpasbaar zijn voor ouderen? En wat met toegankelijke woonomgevingen? Een boeiend gesprek.

Wat is de woonsituatie van oudere huurders in de stad? Zijn de woningen en de woonomgeving toegankelijk? Hoe denken ouderen zelf over hun woning? Omdat er nog weinig antwoorden zijn op die vragen, besloten KU Leuven onderzoekers Emma Volckaert en Pascal De Decker om dit onder de loep te nemen. Hiervoor gingen ze in gesprek met sociale en private huurders in de stad Gent.

De eigen woning aanpassen en/of renoveren is niet voor alle ouderen zinvol of wenselijk. Daarom moet het makkelijk, betaalbaar en aantrekkelijk zijn om te verhuizen naar een aangepaste woning in de buurt. Gemeenschappelijke woonprojecten zijn een interessante piste om langer zelfstandig te kunnen wonen en minder eenzaamheidsgevoelens te ervaren.

Veel mensen willen ook als ze ouder worden in hun thuisomgeving blijven wonen. Als ze daar echter kwaliteitsvol ouder willen worden, moet er voldoende aandacht zijn voor de woningkwaliteit. En daar knelt vaak het schoentje.

Het aandeel ouderen binnen de groep sociale huurders neemt gestaag toe. Uit de meest recente cijfers van de Woonsurvey van Wonen Vlaanderen blijkt dat een derde van de sociale huurders 65-plus is en een vijfde van de kandidaat-huurders is 60-plus. De nood is hoog, maar hoe zit het met het aanbod voor deze groeiende groep?