In een dementievriendelijke gemeente krijgen mensen met dementie de kans om eigen keuzes te maken en deel te blijven nemen aan de samenleving. En dat creëert dan weer kansen om het taboe rond dementie te doorbreken.

In Vlaanderen en Brussel leven meer dan 141.000 personen met dementie. En dat aantal zal omwille van de toenemende vergrijzing meer dan verdubbeld zijn tegen 2070. Hoog tijd dus om werk te maken van een dementievriendelijke gemeente!

Vandaag heeft 30% van de lokale besturen (eerstelijns)psychologen in dienst waar inwoners met psychische problemen terechtkunnen. In 2016 was dat maar 8%. Dat is een van de cijfers uit de indicatorenbevraging voor Vlaamse steden en gemeenten van Gezond Leven. En niet enkel mentaal welbevinden komt aan bod, ook de thema’s voeding en beweging winnen steeds meer terrein bij lokale besturen. De Vlaamse Ouderenraad zet samen met Anke Deblock, projectmedewerker indicatorenbevraging bij Gezond Leven, de belangrijkste conclusies uit de bevraging op een rijtje.

De Vlaamse Ouderenraad, Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) en Vrije Universiteit Brussel (VUB) sloegen de handen in elkaar en lanceerden een gloednieuw, interactief concept: ‘Labo Ouderenbeleid: samen bouwen aan een zorgzame buurt’. Op het labo brainstomden zowel leden van ouderenraden als ambtenaren en schepenen ouderenbeleid over hoe je een sterk, lokaal ouderenbeleid creëert. In de eerste sessie, die doorging in november, stonden zorgzame buurten centraal.

Vlaamse Ouderenraad · Lokaal wil via een tweejaarlijkse bevraging inzicht krijgen in de werking van lokale ouderenraden. Daarom organiseerden we opnieuw een barometerbevraging. Deze bevraging is ondertussen afgesloten. De resultaten worden later dit jaar gepubliceerd.

Net voor de coronacrisis uitbrak, voerde stad Hasselt een ouderenbehoefteonderzoek uit. Verschillende vrijwilligers gingen langs bij de ouderen in de stad met een uitgebreide vragenlijst. Zo’n 800 mensen namen deel aan het onderzoek. Eind maart 2021, toen de coronacrisis volop aan de gang was, lichtte de stad de resultaten toe in een online seniorencongres. Schepen Dymfna Meynen en voorzitter van de Hasseltse seniorenadviesraad Pierre Reynders geven ons inzicht in de belangrijkste bevindingen.

De Ouderenweek vindt plaats van 15 tot 21 november. De Vlaamse Ouderenraad zet tijdens die week de campagne Kopzorgen Verdienen Zorg extra in de kijker. En ook in lokale gemeenten krijgt ze aandacht. Wij vonden vier lokale ouderenraden en besturen die de Kopzorgen-campagne oppikten, én het psychisch welzijn van ouderen een centrale plek geven tijdens de ouderenweek. Maak kennis met de gemeenten Kasterlee, Hoboken, Rotselaar en Hoeilaart!

Het Vlaams Parlement keurde enkele weken geleden twee nieuwe vormen van zorgwonen goed: zorgwonen in een vrijstaand bijgebouw en zorgwonen in een mobiele zorgunit. Zo’n mobiele zorgunit is een woning voor een oudere of zorgbehoevende persoon die in de tuin van de mantelzorger wordt geplaatst. Omgekeerd kan de mantelzorger ook gaan wonen in de tuin van de persoon voor wie hij of zij zorgt. De mobiele zorgunit is een tijdelijke, losstaande wooneenheid. Annelies Maes, diensthoofd vergunningen bij de stad Hasselt, vertelt ons meer over deze nieuwe vorm van wonen.

Zowel vanuit de Vlaamse overheid als bij lokale besturen, het verenigingsleven en individuele burgers groeit er heel wat enthousiasme voor buurtgerichte zorg en zorgzame buurten. Zo lanceerde Minister Beke in juni 2021 nog een projectoproep voor 100 zorgzame buurten. Ook het Fonds Dr. Daniël De Coninck ondersteunde de afgelopen twee jaar 35 projecten. Het onderzoeksteam Agogische Wetenschappen van de VUB nam deze projecten onder de loep en ging na wat de ervaren meerwaarden en succesfactoren waren. Een zorgzame buurt ontstaat immers niet vanzelf.