Lokale besturen in het Mechelse werken samen aan een sterk energiebeleid

Wonen
IGEMO

© IGEMO (adviseur van Stekr helpt klanten)

Gemeentes verbinden. Dat is het hoofddoel van IGEMO. En dat komt het woon- en energiebeleid van 12 gemeentes in het Mechelse arrondissement ten goede: via campagnes, adviesverlening en het opzetten van woonloketten maken ze mee het verschil. Ter voorbereiding van een aankomend advies over energiearmoede bij ouderen, gingen we luisteren bij Leen Seynaeve, Directeur Diensten bij IGEMO. Want welke positieve effecten heeft die ondersteuning op het energiebeleid van de lokale besturen?

Wat voor organisatie is IGEMO?

Seynaeve: “IGEMO is een Streekontwikkelingsintercommunale die diensten verleent aan lokale besturen in het arrondissement Mechelen. De organisatie is ontstaan in 1973. We waren toen een afvalintercommunale en haalden in opdracht van de gemeentes afval op. Maar na verloop van tijd begonnen we ook in te zetten op milieu, afvalpreventie, duurzame ontwikkeling en noem maar op. Vandaag hebben we een dienstverlenende functie en een ontwikkelingsfunctie. We ondersteunen lokale besturen als het gaat over klimaat en milieu, maar pakken ook andere uitdagingen aan, zoals mobiliteit, wonen of welzijn.”

We ondersteunen lokale besturen als het gaat over klimaat en milieu, maar pakken ook andere uitdagingen aan, zoals mobiliteit, wonen of welzijn.

“We vertegenwoordigen de 12 gemeentes die onder regio Rivierenland vallen. De participatiegraad per gemeente verschilt natuurlijk. Sommige gemeentes ondersteunen we veel, andere veel minder. Maar met elk lokaal bestuur hebben we op regelmatige basis contacten met de bevoegde schepenen en met ambtenaren uit de gemeente. We hebben ook een Raad van Bestuur - waar elke gemeente in vertegenwoordigd is - die de beslissingen neemt.”

Welke voordelen heeft die samenwerking voor de gemeentes?

Seynaeve: “Er is een goede doorstroom aan informatie tussen de 12 gemeentes. Meestal klopt een gemeente bij ons aan met een vraag, en dan schieten we in actie. Maar soms handelen we ook omgekeerd. Als een gemeente een goed initiatief opstart, kunnen wij dat andere gemeentes laten weten. Zo doen ze ideeën op. Als we met de ene gemeente bijvoorbeeld een groepsaankoop regenwatertonnen organiseren, kan dat inspirerend werken voor een andere gemeente.”

“Door met ons samen te werken, moeten lokale besturen niet altijd alles zelf bedenken. Dat de 12 gemeentes allemaal uit het Mechels arrondissement komen, is ook een voordeel. Ze zijn allemaal redelijk verstedelijkt en centraal gelegen in Vlaanderen, daardoor botsen ze dus veelal tegen dezelfde drempels aan. Een stedelijke en landelijke gemeente vergelijken, wordt al een pak moeilijker. En omdat we maar met 12 zijn, kennen we elkaar goed.”

Als een gemeente een goed initiatief opstart, kunnen wij dat andere gemeentes laten weten. Zo doen ze ideeën op.

In 2020 lanceerde IGEMO de dienst Stekr. Wat houdt die dienst precies in?

Seynaeve: “Een burger uit de regio Rivierenland die vragen had rond wonen, bijvoorbeeld over de huurpremievraag, kon op verschillende plekken terecht. Bijvoorbeeld bij een woonwinkel of een woonloket. En voor vragen over onder andere energieleningen was er dan weer een energiehuis. Dat zorgde voor veel verwarring. Daarom riepen we Stekr in het leven. Met alle soorten vragen over wonen en energie, kunnen burgers nu terecht bij één dienst. Stekr is nu hét aanspreekpunt voor inwoners van de gemeenten in Rivierenland als het gaat over (ver) huren, duurzame renovatie, premies, leningen en het beperken van energieverbruik.”

“Achter de schermen werkt Stekr samen met allerhande organisaties. Heeft een inwoner een vraag over de burenpremie? Dan klopt die met die vraag aan bij Stekr. Achter de schermen zoekt Stekr naar antwoorden. Zo wordt de klant niet meer doorverwezen van organisatie naar organisatie. De inwoners herkennen de naam ‘Stekr’ ook. Wanneer ze een vraag hebben, vinden ze makkelijk hun weg naar de dienst.”

Bereiken jullie met Stekr ook kwetsbare doelgroepen?

Seynaeve: “Wie een vraag heeft voor Stekr, kan die vraag digitaal stellen of telefonisch, maar we hebben ook een loket in de gemeentehuizen. We merken dat dat bijvoorbeeld voor ouderen en mensen met een laag inkomen beter werkt. Maar helaas vinden niet alle mensen in een kwetsbare situatie zelf de weg naar ons loket. Daarom hopen we op termijn een samenwerking uit te bouwen met thuiszorgdiensten. Ook zij kunnen het signaleren als woningen slecht geïsoleerd zijn, niet goed geventileerd worden of waar er CO-gevaar is. Ook met lokale ouderenraden, lokale dienstencentra en OCMW’s werken we momenteel nog te weinig samen. Ook via hen kunnen ouderen sneller naar ons worden doorverwezen. Want op dit moment bereiken we bijna geen mensen die niet zelf met een vraag bij Stekr aankloppen.”

“Binnenkort starten we wel, in samenwerking met het Energiepunt Mechelen, het energiehuis van de Stad Mechelen en de 12 OCMW’s, een project om in 2000 woningen in ons werkingsgebied de centrale verwarmingsketels te onderhouden. We krijgen hiervoor een subsidie van het Vlaams Energie en Klimaat Agentschap. Dat project is een eerste stap om bekendheid te winnen bij de inwoners in een kwetsbare situatie.”

We hopen op termijn een samenwerking uit te bouwen met thuiszorgdiensten. Zij kunnen het signaleren als woningen slecht geïsoleerd zijn, niet goed geventileerd worden of waar er CO-gevaar is.

Met welke vragen kloppen ouderen vooral bij jullie aan?

Seynaeve: “Ouderen stellen ons allerhande vragen. Hoe ze hun woning naar een kangoeroewoning kunnen verbouwen. Of wat er met hun huis gaat gebeuren als ze verhuizen naar een woonzorgcentrum. Of hoe ze hun energiefactuur kunnen verminderen.”

“Het gebeurt ook vaak dat ze met één vraag naar ons komen, maar dat onze loketmedewerker vaststelt dat er veel meer aan de hand is. Wanneer iemand advies vraagt over een specifieke premie bijvoorbeeld, merkt de medewerker soms op dat de inwoner ook op tal van andere premies recht heeft. En soms gaan inwoners naar het loket met de vraag om een energiescan uit te voeren – een scan waarbij een adviseur langskomt en samen met de inwoner kijkt hoe die zijn energieverbruik kan verlagen. Maar als adviseurs zien dat iemand in een slecht geïsoleerd huis leeft, geven ze die persoon ook over die zaken advies. Het is dan wel de oudere die beslist om die renovaties al dan niet uit te voeren, want onze adviseurs kunnen iemand nooit verplichten om de geadviseerde renovatiewerken ook effectief te doen.”

Meer weten over IGEMO? Surf naar www.igemo.be. | Meer weten over Stekr? Surf dan naar www.stekr.be.