De laatste jaren zijn er heel wat lokale ouderenraden aan hervormingstrajecten bezig. Ze willen een duidelijker doel, ze zijn op zoek naar erkenning en bevestiging van hun lokaal bestuur, of ze hebben nood aan nieuw bloed. Ook de Bocholtse ouderenraad voelde een vernieuwingsnood, en startte begin 2024 aan een hervormingstraject. Marc Voets, voorzitter van de raad, legt ons uit hoe dat traject verlopen is.
Waarom had de Bocholtse ouderenraad nood aan vernieuwing?
Voets: “Het verhaal van onze ouderenraad was tot voor kort eerder klassiek: de leden waren allemaal afgevaardigden van ouderenverenigingen. En meer dan de ouderenverenigingen ondersteunen, deed de ouderenraad eigenlijk niet. Toen ik mij in december 2023 kandidaat-voorzitter stelde, wist ik al dat de raad een grondige hervorming nodig had. Maar die uitdaging sprak mij aan. Ik was tijdens mijn loopbaan actief in de ouderenzorg – ik werkte in een woonzorgcentrum. Dankzij die ervaring weet ik wat de succesfactoren zijn van een goed en gedragen ouderenbeleid.”
“Wat de raad nodig had? Een gedragen visie en een duidelijke missie. Want waarom bestond de ouderenraad eigenlijk? Wat was zijn doel? En zijn reden van bestaan? Ik stelde bij aanvang daarom meteen een vergadering vast om samen met de meden op zoek te gaan naar de visie en missie van onze raad. Die ene vergadering leidde uiteindelijk tot een volledig hervormingsproces van de raad. Dat de leden allemaal nieuwe energie kregen door na te denken over het doel van de raad, toonde aan dat een hervorming nodig was.”
Wat de raad nodig had? Een gedragen visie en een duidelijke missie.
Hoelang heeft de hervorming geduurd?
Voets: “De hervorming startte begin 2024, en in juni 2024 klopten we onze nieuwe visie en missie af. In het kader van onze visie- en missievorming, voerden we een terreinanalyse uit. We vonden het belangrijk om te weten hoeveel 65-plussers er in Bocholt wonen. Of hoeveel 80-plussers. Daarenboven was het noodzakelijk om hun noden, wensen en behoeften te kennen. Alleen zo konden te weten komen voor welke uitdagingen het Bocholtse lokaal beleid staat de komende jaren. Onze terreinanalyse is nog niet lang geleden afgerond, maar heeft nu al iets positief bereikt: de schepen van welzijn besloot, na het zien van de resultaten, om een ouderenconsulent aan te werven.”
Steunde het lokaal bestuur jullie hervormingsproces?
Voets: “Ja. Doordat ik vroeger actief was in een woonzorgcentrum, ken ik de schepen van welzijn goed. Toen ik kandidaat-voorzitter van de ouderenraad was, sprak ik mijn plan om de raad te hervormen met de schepen door. Die steunde mijn idee meteen, en was bij alle vergaderingen over de hervorming aanwezig.”
“De samenwerking tussen de ouderenraad, het lokaal bestuur, beleidsmakers, de schepen en andere ouderenverenigingen en -organisaties verloopt ook nu nog goed. Bocholt is een kleine gemeente. Dat maakt het makkelijk om snel en open met het lokaal beleid te communiceren. Onze communicatie is altijd direct. We schrijven geen lange, formele adviezen. Moet er iets veranderen? Dan zeggen we dat tegen de ambtenaar of bevoegde schepen op een vergadering. We hebben natuurlijk het geluk dat de schepen op veel vergaderingen van de ouderenraad aanwezig is. En de raad wordt ook soms op vergaderingen van het lokaal bestuur uitgenodigd.”
Jullie hebben een nieuwe visie en missie. Hoe zien die eruit?
Voets: “We willen onze ouderenraad meer opentrekken, en ook mensen bereiken die geen lid zijn van een ouderenvereniging. We denken er bijvoorbeeld aan om te werken met open en flexibele werkgroepen. Maar het goed contact met de ouderenverenigingen willen we uiteraard wel behouden, en we blijven hen ondersteuning bieden bij hun activiteiten. Daarnaast willen we ook samenwerken met deskundigen en medewerkers van (ouderen)organisaties. Ook zij hebben voeling met wat er leeft bij onze doelgroep.”
“Daarnaast willen we ook het negatieve beeld dat leeft rond ouder worden in onze samenleving doorbreken. Onze samenleving denkt al snel dat, wanneer je ouder wordt, je geen bijdrage meer levert aan de maatschappij. Maar dat beeld is fout. Wij denken eraan om een project op te starten, in samenwerking met andere adviesraden, waarbij we ouder worden positief op de kaart zetten.”
We willen het negatieve beeld dat leeft rond ouder worden in onze samenleving doorbreken.
“Eén van onze doelen is ook om onze adviesverlening naar een hoger niveau te tillen. En dat doel is al grotendeels geslaagd, want sinds ons hervormingsproces komt de raad frequenter samen. De nieuwe visie en missie hebben namelijk het enthousiasme van onze leden naar een hoger niveau getild. Op onze vergaderingen is de schepen van welzijn meestal van de partij, waardoor we vaak een spontaan en informeel advies kunnen geven. En de schepen koppelt op zijn buurt terug welke beleidsplannen er op tafel liggen. Indien nodig kunnen we onze visie op die nieuwe plannen dan meteen meegeven. Het lokaal bestuur is momenteel een nieuwe visie op participatie aan het uitwerken. Ook tijdens dat denkproces hopen we betrokken te worden.”
Zijn er nog nieuwe ideeën al gerealiseerd in de praktijk?
Voets: “Ja. We lanceerden recent de pensioenborrel. Iedere Bocholtse inwoner die op pensioen gaat, wordt door de gemeente uitgenodigd op een borrel. Terwijl de inwoners genieten van een lekker drankje en hapje, worden ze uitgedaagd om na te denken over de toekomst. Onderwerpen als wilsbeschikking, euthanasie en de regie over het leven behouden komen aan bod. We bekijken met de ouderen hoe ze hun leven succesvol kunnen invullen. We zijn van mening dat je ouder worden niet alleen doet. De buurt speelt daar een rol in. Met ons project de pensioenborrel willen we vereenzaming bij ouderen tegengaan. We hopen ons project te verduurzamen, en te integreren in de werking van het OCMW of Sociaal Huis.”
“Die samenwerking met de gemeente, het OCMW en het Sociaal Huis vinden we belangrijk. Want de ouderenraad kan niet alle plannen in z’n eentje verwezenlijken. Bij elk project werken we dan ook samen met het gemeentebestuur, de schepen van welzijn, het Sociaal Huis en andere adviesraden. Denk maar aan de cultuurraad, de sportraad of de jeugdraad. En we hopen ook dat de band met onze nieuwe seniorenconsulent sterk wordt. Momenteel is er een lokaal dienstencentrum in opstart. Het dienstencentrum wordt ‘het dorpshuis’ genoemd en is erkend door ons lokaal bestuur. Ook met het dorpshuis hopen we goed samen te werken. Alleen door de handen in elkaar te slaan, kunnen we goede resultaten bereiken en echt iets betekenen voor onze oudere inwoners.”
Samenwerking is belangrijk. Want de ouderenraad kan niet alle plannen in z’n eentje verwezenlijken.