Om de digitale kloof te dichten, worden er al jaren projecten op poten gezet. Maar een intergenerationeel initiatief? Dat ontbrak nog in Alken. Inwoner van Alken, Pol Schats, diende daarom een aanvraag in bij de gemeente om een project te ontwikkelen waarbij kinderen uit de basisschool ouderen wegwijs maken met de smartphone en tablet. En ouderen leren de kinderen ondertussen hoe ze laagdrempelig moeten communiceren. “Want iets uitleggen aan iemand die twee generaties ouder is dan jou, is niet evident”, klinkt het.
In 2021 stelde de gemeente Alken voor het eerst een burgerbudget ter beschikking. Met dat budget kunnen inwoners van de gemeente een buurtproject realiseren. Alkenaar Pol wilde die kans niet laten liggen. “Ik contacteerde de Alkense seniorenadviesraad met de vraag of ze interesse hadden om een project in te dienen dat jongeren en ouderen met elkaar verbond. Samen hebben we het concept bedacht. En tot onze grote vreugde werd ons project ook geselecteerd.”
Scholieren nemen praktische uitleg voor hun rekening
In totaal organiseert Schats samen met de seniorenadviesraad vier lessenreeksen. Twee over leren werken met de smartphone, eentje over de laptop en eentje over de tablet. Elke lessenreeks bevat telkens drie lessen. “Vier van de zes Alkense basisscholen werken momenteel mee aan het project, en er zijn al zo’n 35 ouderen ingeschreven om een lessenreeks bij te wonen”, legt Daniëlla Bindas, voorzitter van de seniorenadviesraad, uit. “De les wordt gegeven door een vrijwilliger. Die geeft de ouderen uitleg over apps, telefoneren, sms’en, WiFi, online betalingen, QR-codes, phishing en noem maar op. Nadat de vrijwilliger een onderwerp theoretisch heeft doorgenomen, tonen de scholieren de ouderen hoe ze die theorie kunnen omzetten in de praktijk.”
Het is fijn om te zien hoe graag de scholieren de ouderen les willen geven.
De kinderen die de ouderen helpen, zitten in het vijfde of zesde leerjaar. Omdat niet elke scholier zelf al een smartphone, tablet of laptop heeft, neemt de leerkracht de les op voorhand door met zijn of haar klas. “Door de theorie al eens te overlopen met de kinderen, kunnen ze de ouderen tijdens de digitale lessen sneller op weg helpen”, legt juf Ann, de klasjuf van de betrokken scholieren, uit. “Het is fijn om te zien hoe graag de scholieren de ouderen les willen geven. Ik verplicht niemand om deel te nemen aan het project, iedereen wil uit zichzelf meedoen. De kinderen en de ouderen gaan altijd direct met elkaar in gesprek. Ze babbelen alsof ze elkaar al jaren kennen.”
Ook directeur van basisschool Het Laantje in Alken, Robin De Ridder, is enthousiast over het project: “Het zijn niet enkel de kinderen die de ouderen zaken uitleggen. De ouderen leren ook de kinderen dingen bij. Iemand iets uitleggen die twee generaties ouder is dan jou, is niet evident. De scholieren moeten geduldig zijn, duidelijk praten en iets op een begrijpbare manier leren voortonen. Ook dat is waardevol.”
Het is belangrijk dat ouderen beseffen dat ze al die zaken nog kunnen leren, je bent écht nooit te oud om bij te leren.
Mond-tot-mondreclame
En ook de deelnemers vinden het een geslaagd project. “Alle deelnemers volgen een volledige lessenreeks mee. Niemand haakt na één les af, dat zegt genoeg zeker?”, lacht Bindas. Het vinden van deelnemers is nooit een probleem geweest. “Veel ouderen uit de seniorenraad zitten in een ouderenvereniging, dus de mond-tot-mondreclame doet altijd snel zijn werk. Maar we maakten de digitale lessen ook via andere kanalen bekend. We stuurden mails uit, plaatsten berichten op sociale media, kondigden de lessen aan op de digiborden in de gemeente en noem maar op. Iedereen die zijn digitale kennis wil bijspijkeren, is welkom in de lessen.” De meeste ouderen hebben een eigen toestel, maar ook ouderen zonder gsm, tablet of laptop zijn welkom. “Het gebeurt dat iemand een les meevolgt, wanneer hij nog geen eigen toestel heeft. Dan zorgen wij ervoor dat hij op een gsm, tablet of laptop van ons kan oefenen. En na enkele lessen, wanneer de oudere met het toestel heeft leren werken, beslist hij dan om een laptop of tablet aan te kopen”, verklaart Schats.
Ze babbelen alsof ze elkaar al jaren kennen.
Veilig online
Of er na deze lessen nog nieuwe lessenreeksen worden opgestart? “Dat zijn we inderdaad van plan”, vertelt Schats. “We kunnen tijdens deze lessenreeksen niet alle onderwerpen aan bod laten komen. De lessen zijn er nu voor ouderen die een Android-toestel hebben. Maar er zijn ook ouderen met een iPhone, iPad of MacBook. Volgend jaar willen we ook rond die toestellen lessen organiseren. En apps zoals Itsme zouden we graag meer in detail doornemen met de deelnemers. Alle vragen van ouderen die we nu niet kunnen beantwoorden, noteren we en nemen we mee naar volgend jaar.”
Het is een verschil met andere digitale cursussen, waar alles vaak te snel ging voor mij.
Bovendien hebben Schats en de seniorenraad het project geëvalueerd. “De vier deelnemende scholen waren unaniem lovend over het project”, licht Schats toe. “En ondertussen hebben ook de andere twee Alkense scholen aangegeven dat ze willen meewerken. Vanaf eind september 2022 gaan we het project dus in zes scholen lanceren.”
Volgend jaar nog voldoende deelnemers vinden, zal bovendien geen probleem zijn. “Veel ouderen denken dat de digitale wereld niet voor hen is weggelegd. Ze hebben schrik om een smartphone of tablet te gebruiken. Of ze denken dat ze te oud zijn om iets nieuws bij te leren. Maar niks is minder waar”, vertelt Schats. “Sommige ouderen hebben de behoefte om met hun (klein)kinderen te telefoneren, of foto’s uit te wisselen via WhatsApp. Anderen willen een reis boeken via hun smartphone of laptop. Nog anderen willen hun bankzaken digitaal leren beheren. Het is belangrijk dat ouderen beseffen dat ze al die zaken nog kunnen leren, en wij leren hen hoe ze veilig online aan de slag kunnen gaan. Het is misschien een cliché, maar je bent écht nooit te oud om bij te leren.”
In gesprek met de scholieren en deelnemersAnnie (77) krijgt les van Annabelle (11) Annie: “Ik heb even geleden een smartphone gekregen van mijn kinderen, maar ik weet niet hoe het toestel werkt. Ik ben dus erg blij dat Annabelle mij kan helpen. Haar handige handen tonen mij hoe ik moet sms’en of bellen. Ik hoop binnenkort met mijn smartphone foto’s te kunnen uitwisselen met mijn kinderen en kleinkinderen. De smartphone is ook een handig toestel om in contact te blijven met andere vrienden en familieleden. En ik hoop binnenkort online te kunnen kaarten (lacht).” Annabelle: “Ik heb al een tijdje een gsm, vooral mijn ouders hebben mij geleerd hoe het toestel werkt. Ik vind het fijn dat ik het nu ook aan Annie kan leren. Andere mensen helpen maakt mij gelukkig.” Nelle (10) maakt Jeanine (63) wegwijs Jeanine: “Ik ben niet met een smartphone opgegroeid, Nelle wel. Ik vind het dan ook super fijn dat de scholieren ons iets kunnen bijleren. En vooral ook dat ‘de jeugd’ daarvoor openstaat. Nelle legt alles rustig en geduldig uit. Dat is een verschil met andere digitale cursussen, waar alles vaak te snel ging voor mij. Ik leer Nelle tijdens deze lessen erg goed kennen. Ook dàt is een meerwaarde tegenover andere cursussen.” Nelle: “Het is de eerste keer dat ik met een andere generatie werk, dat vind ik leuk. En ik leer zelf ook bij over mijn toestel. Ik heb al van het eerste leerjaar een gsm, maar ik weet ook nog niet alles. Wat ik het grootste voordeel vind? Iedereen gaat na de les met een goed humeur naar huis (lacht).” Ludo (65) krijgt uitleg van Louise (11) Ludo: “Ik sponsor een school in Gambia, om contact te houden gebruiken we WhatsApp. Dat is mijn grootste drijfveer om met mijn smartphone te leren werken. Dit project sprak me direct aan, ik vind het fijn dat jongeren ons iets kunnen bijleren.” Louise: “Ik ben stiekem een beetje verslaafd aan mijn gsm. Dat ik alles wat ik erover weet, kan delen met Ludo, vind ik leuk. En hoewel ik al veel weet, leer ik zelf ook nog bij. Na elke digitale les eten we een stuk taart samen met de deelnemers, ook dat is mooi meegenomen (lacht).” |
Wil je graag meer informatie over de volgende lessen? Neem dan contact op met Pol Schats via paul.schats@telenet.be of bel naar 0472 90 01 09.
