Op een druilerige zondagnamiddag ontsnap ik samen met Albert en Anne aan het gure herfstweer in een knusse theaterzaal. We zijn samen op pad in het kader van Vier het Leven, een nieuw initiatief van ouderenvereniging FedOS dat ouderen meer kansen wil bieden om deel te nemen aan allerlei culturele activiteiten.
Genieten van kunst en cultuur
Hoewel ook ouderen graag genieten van kunst en cultuur, wijst onderzoek uit dat naarmate de leeftijd vordert en de levensomstandigheden wijzigen, ouderen op steeds meer drempels botsen waardoor hun deelname aan het kunst- en cultuuraanbod afneemt. Zo participeren ouderen beduidend minder aan het aanbod van lokale cultuur- en gemeenschapscentra dan jongere generaties. Onder meer praktische bezwaren zoals een gebrek aan aangepast vervoer of het ontbreken van gezelschap houden ouderen tegen om te participeren.
Met Vier het Leven wil FedOS het bestaande culturele aanbod toegankelijker maken voor ouderen. Zeker thuiswonende alleenstaande ouderen, die door een kleiner wordend sociaal en familiaal netwerk mogelijk gevoelens van eenzaamheid ervaren, kunnen er baat bij hebben. Vier het Leven is als het ware de missing link tussen ouderen en het rijke cultuuraanbod in Vlaanderen en Brussel. Via het initiatief kun je tickets kopen voor allerlei culturele activiteiten. Het bijzondere is dat je voor een arrangement betaalt: in de prijs zitten het ticket, drankjes en vervoer inbegrepen. Als deelnemer hoef je nergens het hoofd over te breken, alles wordt voor jou geregeld. Een vrijwilliger pikt je op, je ticket ligt klaar aan de balie en jij kan volop genieten van een cultureel uitje.
"Als deelnemer hoef je nergens het hoofd over te breken, alles wordt voor jou geregeld. Een vrijwilliger pikt je op, je ticket ligt klaar aan de balie en jij kan volop genieten van een cultureel uitje."
Nieuwe ervaringen
Albert (84), die in een assistentiewoning in het centrum van Gent woont, was meteen gewonnen voor het concept. Hij kan zich nog makkelijk verplaatsen in de stad, maar vindt het fijn om via Vier het Leven nieuwe voorstellingen te ontdekken die anders aan hem voorbij zouden gaan. Eric Gijssen, coördinator van Vier het Leven, beaamt dat de deelnemers verrassende keuzes durven maken: “Wij bieden de deelnemers een zo gevarieerd mogelijke selectie uit het bestaande aanbod. In hun keuze van voorstellingen tonen de deelnemers een brede smaak, soms zin voor experiment. Ik merk bijvoorbeeld dat ze liever iets nieuws ontdekken dan naar voorstellingen gaan die het imago hebben 'voor ouderen' te zijn.”
Ook Anne, die mee is als vrijwilliger, vindt het fijn om nieuwe dingen te ontdekken en nieuwe mensen te leren kennen. Zij en Albert kunnen het duidelijk goed vinden, beiden hebben een grote interesse in cultuur en wisselen ervaringen uit. Eric Gijssen merkt op dat de deelnemers én vrijwilligers stuk voor stuk interessante mensen zijn met een boeiend levensverhaal: “Ze hebben elkaar veel te vertellen. En voor de deelnemers geldt: het is niet omdat ze ouder zijn, dat ze thuis moeten blijven en rusten.”
Positieve effecten
Hoewel de buren van Albert wel eens klagen dat er zo weinig te doen is, kostte het hem toch enige moeite om hen te overtuigen eens mee te gaan met Vier het Leven. Het onbekende schrikt af. Onderzoek uit Nederland, waar Vier het Leven al goed ingeburgerd is, toont echter aan dat het de moeite loont om die initiële terughoudendheid te overwinnen. Deelname blijkt namelijk een positief effect te hebben op het welzijn en welbevinden van ouderen.
In de eerste plaats is er sprake van voor- en napret, de deelnemers kijken uit naar de activiteit en kijken ook met plezier terug. Daarnaast worden ook eenzaamheidsgevoelens teruggedrongen, door het contact en de gesprekken met andere deelnemers en vrijwilligers, maar ook doordat de deelnemers terug het gevoel hebben volop in het leven te staan. Ten slotte geven sommige deelnemers ook aan dat Vier het Leven voor hen een culturele verrijking is.
Op stap met Vier Het Leven
 |
Stap 1: Uit het culturele aanbod in jouw regio selecteert Vier het Leven een aantal activiteiten. Via de programmakrant of de website kun je grasduinen in de selectie. In al zijn enthousiasme koos Albert er meteen tien activiteiten uit, zowel concerten, theatervoorstellingen als filmvertoningen. Vandaag staat de voorstelling Rijgen op het programma, een origineel theaterstuk dat de ‘donkere hoeken van lust en liefde’ belicht. Alvast een prikkelende beschrijving!
|
 |
Stap 2: Op de dag van de voorstelling pikt Anne Albert ruim op tijd op. Albert staat haar al in zijn deurpost op te wachten, Anne had op voorhand al gebeld naar Albert om af te spreken hoe laat ze hem kon oppikken. We rijden nog langs het huis van Jeanine, die ook een kaartje kocht voor de voorstelling, maar zij is jammer genoeg ziek en kan vandaag niet mee.
|
 |
Stap 3: Vervolgens gaan we op weg naar de theaterzaal. Hoewel de zaal in vogelvlucht niet zo ver is, zijn we even onderweg. Het Gentse circulatieplan verplicht ons immers een rondje om de stad maken. Het wordt een echte sightseeingtour, Albert wijst ons op de plekken waar hij nog gewoond en gewerkt heeft en vertelt hoe de stad veranderd is doorheen de jaren.
|
 |
Stap 4: Eenmaal aangekomen blijkt alles perfect geregeld te zijn. Onze tickets liggen klaar aan het onthaal, samen met enkele drankbonnetjes. Albert laat zich liever verrassen door de voorstelling, dus laten we de inleiding aan ons voorbijgaan. We installeren ons voor de voorstelling nog even in het café met een lekker glaasje wijn.
|
 |
Stap 5: Onder de indruk van de voorstelling begeven we ons terug naar het café. We praten na over het futuristische decor, de originele opbouw, het accent van de acteurs, … Albert, die heel wat culturele bagage heeft, legt linken met andere voorstellingen en vertelt over tentoonstellingen die hij recent, of in een ver verleden heeft kunnen bezoeken. We klinken op een gezellige namiddag.
|
 |
Stap 6: Anne brengt Albert terug naar huis. De kans is groot dat ze elkaar nog wel eens tegenkomen bij een volgende activiteit.
|
Toekomstplannen
In 2019 werd Vier het Leven opgestart in de regio’s Gent en Kortenberg. De komende jaren zal het aanbod verder uitgebouwd worden in diverse steden en gemeenten in Vlaanderen én in Brussel. Ouderen zullen het aanbod in hun regio kunnen ontdekken via de website www.4hetleven.be.
Neem je graag deel of heb je een vraag? Contacteer Vier het Leven via info@4hetleven.be of 0472 57 36 79
Justine Rooze, beleidsmedewerker Vlaamse Ouderenraad
Plaats een reactie