Ouderen die geconfronteerd worden met beginnende zorgnoden, kunnen een beroep doen op thuiszorg of verhuizen naar een assistentiewoning. Eens de zorgnoden complexer worden, is een verhuis naar het woonzorgcentrum vaak noodzakelijk. Klein Veldekens wil die typische manier van denken doorbreken en creëerde een plaats waar iedereen, ongeacht de zorgbehoefte, op een comfortabele manier kan wonen en blijven wonen. Zo maakt de organisatie een verhuis, wanneer de zorgnoden stijgen, overbodig. “We houden ook rekening met het levensritme en de gewoonten van de bewoners”, vertelt bestuurder Carol Riské.
Uitslapen en koffiekoeken
Wie de woonzorgsite in Geel betreedt, merkt al snel dat Klein Veldekens geen doorsnee woonzorgcentrum is. Er zijn geen lange, brede gangen. Wel kleinschalige woningen, gemeenschappelijke ruimtes, een bistro, een kapperszaak en zelfs een fitness- en wellnessruimte. “We vinden het belangrijk dat ouderen die beslissen om te verhuizen, terechtkomen in een omgeving waar ze zich thuis kunnen voelen. Een omgeving waar ze ’s morgens koffiekoeken kunnen eten als ze dat willen. En waar ze kunnen uitslapen, als ze dat vroeger ook altijd deden”, vertelt Riské.
Klein Veldekens is onderverdeeld in flats en een aantal kleinschalige woningen voor acht bewoners. “We beschikken over 90 woongelegenheden die erkend zijn als woonzorgcentrum. Die plaatsen zijn voor ouderen met zware zorgnoden of dementie. Zij moeten kunnen rekenen op voortdurende zorg en ondersteuning. Maar onze erkenning als woonzorgcentrum hangt niet vast aan specifieke woongelegenheid. Sommige mensen met een hoge zorgnood wonen in een kleinschalige woning, andere wonen in een flat. Dankzij een zorglabel dat als het ware rond de pols van elke bewoner hangt, krijgt iedereen de ondersteuning die hij nodig heeft, ongeacht waar hij woont.”
De woningen en flats hebben ook geen typische naam, zoals dat bij veel woonzorgcentra wel het geval is. “We werken hier met een straatnaam en een huisnummer. Dat geeft de bewoners een huiselijk gevoel. Ze wonen simpelweg in hun woning in de straat”, verduidelijkt Riské.
Mensen met en zonder zorgnoden
Wanneer een oudere een zorgnood ontwikkelt, maar diens partner nog zelfstandig kan leven, wordt het koppel in een klassiek verhaal vaak van elkaar gescheiden. Dan verhuist de ene naar het woonzorgcentrum en blijft de andere thuis. Er bestaan wel koppelkamers in sommige woonzorgcentra, maar die zijn nog niet wijdverspreid. Klein Veldekens zorgt ervoor dat koppels kunnen blijven samenwonen, ook al hebben ze een verschillende zorgbehoefte. “De persoon met de zorgnood krijgt dan van ons een zorglabel, de partner niet. De ene krijgt met andere woorden dus zorg en ondersteuning van onze medewerkers. De partner blijft zelfstandig. Zo kan het koppel probleemloos blijven samenwonen in één flat”, bevestigt Riské.
Ook buurtbewoners komen hier lunchen. En binnenkort openen we een buurtwinkel. Die connectie met de buurt vinden we erg belangrijk.
Wanneer iemand in een flat woont en zijn zorgnood stijgt, moet hij niet verhuizen. “Dan krijgt hij gewoon een ander label”, knikt Riské. “Zo weten onze medewerkers dat die persoon andere, of meer, zorg nodig heeft. Een bewoner of dienst omgeving kan wel zelf beslissen om van een flat naar een kleinschalige woning te verhuizen. Omwille van zijn zorgbehoefte of op vraag van de mantelzorger, bijvoorbeeld.”
Connectie met de buurt
Klein Veldekens wil dat de bewoners deel blijven uitmaken van de samenleving. Daarom zijn er ook voorzieningen op de site waar buurtbewoners terechtkunnen. Zo is er onder andere een crèche aanwezig, een kapperszaak en een wellnessruimte. “Deze voorzieningen zijn er voor onze bewoners, maar ook voor mensen uit de buurt”, legt Riské uit. “We hebben ook een bistro. Mensen uit onze woningen of flats kunnen daar een gezonde, betaalbare maaltijd krijgen. Maar ook buurtbewoners komen hier lunchen. En binnenkort openen we een buurtwinkel. Buren kunnen ook zaaltjes huren bij ons, om te vergaderen of om workshops te organiseren. Die connectie met de buurt behouden, vinden we erg belangrijk."
Klein Veldekens legt bovendien contacten met zorgorganisaties uit de regio. En ook met het lokaal bestuur van Geel werkt de organisatie nauw samen. “We proberen overal verbindingen te leggen”, vertelt Riské. “We werken samen met organisaties die zowel jongeren als ouderen met een fysieke of psychische zorgnood opvangen. Sommige organisaties hebben een woning op onze site, met andere organiseren we activiteiten.”
Ik ken hier ondertussen goed mijn weg en het is fijn dat ik hier samenwoon met andere mensen.
Inclusief en verbindend werken
En Klein Veldekens is niet alleen een plaats waar iedereen mag wonen. Ook iedereen mag er werken. “Zowel in de keuken als in de woningen werken er bijvoorbeeld mensen met een beperking”, knikt Riské. “We leiden ook jobstudenten op en werken met vrijwilligers. Alle generaties komen hier met elkaar in contact.”
De medewerkers van Klein Veldekens worden bovendien multifunctioneel ingezet. “Verpleegkundigen nemen de zorgtechnische rol op zich, aangezien zij daarvoor opgeleid zijn”, bevestigt Riské. “Maar onze zorgkundigen en woonleefcoördinators hebben een uitgebreider takenpakket. Ze zorgen voor eten, helpen met poetsen en organiseren activiteiten voor de bewoners. Het is door de goede samenwerking tussen de woonzorgsite en het lokaal bestuur, door de wisselwerking tussen de organisaties die hier gevestigd zijn, door de mix aan bewoners en door de verschillende medewerkers dat Klein Veldekens echt tot leven komt.”
Regeling op maat
Die kleinschalige en huiselijke manier van werken heeft wel een gevolg op het prijskaartje van Klein Veldekens. “We moeten bovenop de door de overheid gefinancierde krachten, nog extra medewerkers inzetten”, knikt Riské. Terwijl de gemiddelde dagprijs van oudere en nieuwe, gesubsidieerde en niet-gesubsidieerde voorzieningen in Vlaanderen €60,8 bedraagt, is de prijs die een bewoner met een label woonzorgcentrum in Klein Veldekens betaalt €66. “Zo’n bewoner krijgt hiervoor wel 24/7 alle nodige zorg, ondersteuning en maaltijden.”
“Het zijn vooral de zorgkosten die de dagprijs opdrijven”, legt Riské uit. Voor de samenwonende partners heeft de organisatie wel een regeling op maat. “De huurprijs van een flat zit vervat in de dagprijs voor de bewoner met het zorglabel. De partner zonder label betaalt enkel voor de dienstverlening waar hij gebruik van maakt, en moet geen extra huur meer betalen. Zo wordt de prijs voor een koppel gedrukt, en is hij meestal zelfs lager dan op een andere woonplek.”
Klein Veldekens is een van de recente projecten van Astor vzw, een organisatie die inzet op kleinschalig wonen. De woonzorgsite van Klein Veldekens bevat assistentiewoningen, kleinschalige woningen, een centrum voor kortverblijf en een dagverzorgingscentrum. Hier vind je meer informatie over Klein Veldekens.
