Zorgzaam Bergom zet in op ontmoeting

Welzijn & Sociaal contact
Bank-contact

In Bergom, een deelgemeente van Herselt, loopt er momenteel een Zorgzame Buurtenproject dat eenzaamheid in de buurt wil aanpakken. Want de inwoners hebben weinig contact met hun buren en kunnen zich moeilijk verplaatsen naar andere deelgemeentes. Daardoor nemen ze niet vaak deel aan activiteiten en worstelen er veel inwoners met eenzaamheidsgevoelens. Dat wil Yentl Heylen, buurtregisseur Zorgzaam Bergom, met het project Zorgzaam Bergom veranderen.

De gemeente Herselt is momenteel bezig met het opzetten van een Zorgzame Buurt. Het thema eenzaamheid is daarbij erg belangrijk. Waarom is dat project in het leven geroepen?

Heylen: “Een tijdje geleden voerden we in Herselt een behoefteonderzoek uit. Daaruit bleek dat veel inwoners worstelen met eenzaamheidsgevoelens. En dan vooral de oudere inwoners die in Bergom wonen, één van de kleinste deelgemeentes van Herselt. Dat er vooral daar eenzaamheid heerst, verbaast ons niet. Bergom is een erg vergrijsde deelgemeente, maar heeft amper voorzieningen. Er zijn geen bakkers en winkels. Het lokaal bestuur heeft een kantoor in Herselt centrum. Inwoners met vragen moeten zich dus altijd naar Herselt verplaatsen. Maar ook het openbaar vervoer in Bergom is beperkt. De deelgemeente heeft maar één bushalte, dus wie slecht ter been is kan geen beroep doen op de bus.”

“Om al die redenen hebben we ‘Zorgzaam Bergom’ in het leven geroepen. Een Zorgzame Buurtenproject dat inzet op ontmoeting en eenzaamheid wil aanpakken.”

Welke initiatieven zijn er al ondernomen binnen het project?

Heylen: “Onze voorlopig grootste verwezenlijking, is de Bank-contactenactie. Bank-contact is een actie waarbij ik letterlijk ergens op een bank in Bergom ga zitten, met koekjes, koffie, cake of soep. De actie gaat elke 14 dagen door, en ik verplaats mij van bank tot bank. Zo’n drie uur lang. Elke keer komen er tussen de 15 en 25 inwoners langs bij mij.”

“Het doel van de actie is niet alleen dat ouderen mij opzoeken, ik laat de inwoners ook met elkaar in contact komen. Ik stel mensen aan elkaar voor en motiveer hen bijvoorbeeld om eens samen te gaan wandelen. En dat de actie aanslaat, bewijst het feit dat er elke keer opnieuw mensen een babbeltje komen slaan met mij. Doordat ik mij verplaats van bank tot bank, bereik ik ook mensen die minder mobiel zijn. Op de bank vang ik ook signalen op van hulpbehoevende inwoners. Onlangs regelde ik voor iemand een personenalarm.”

“We maken reclame voor Bank-contact via flyers, maar ik spreek ook mensen in de buurt actief aan. Dat werkt drempelverlagend.”

Dat de actie aanslaat, bewijst het feit dat er elke keer opnieuw mensen een babbeltje komen slaan met mij.

Zorgt die actie er echt voor dat Bergom weer meer gaat leven?

Heylen: “Toen ik op de bank zat, ving ik verschillende signalen op van ouderen die graag wilden deelnemen aan een bingomoment in Herselt. Maar de georganiseerde bingomomentjes gingen altijd ’s avonds door, en de mensen die bij mij langskwamen wilden liever overdag kunnen deelnemen. Binnenkort gaat er dan ook een bingo in Herselt overdag door.”

“Maar Bank-contact is niet de enige activiteit die we al organiseerden. Zo gaan er sinds kort ook huis-aan-huisbezoeken door bij 80-plussers. Vrijwilligers bellen bij elke 80-plusser aan, stellen zich voor en bevragen noden en behoeften rond eenzaamheid. Elke 80-plusser krijgt tijdens dat bezoekje een welzijnsgids. Daarin staat er bijvoorbeeld informatie over verwarmingstoelages of vervoersmogelijkheden in de gemeente. De 80-plussers die de gids al ontvangen hebben, zijn erg enthousiast. Op elke hulpvraag vinden ze dankzij de gids een antwoord. Maar de huisbezoeken hebben nog een voordeel: dankzij die bezoeken krijgt het lokaal bestuur van Herselt ook zicht op de wensen en noden van 80-plussers die in Bergom wonen.”

“We ontwikkelen momenteel ook een krant, samen met inwoners van Bergom en lokale verenigingen. De krant heet ‘het Bergoms Gazetje’ en wil mensen laten weten welke activiteiten er in de gemeente georganiseerd worden. En naast activiteiten, bevat de krant ook informatie en weetjes over de regio. Eind oktober willen we de eerste editie lanceren.”

Wat na het Zorgzame Buurtenproject?

Heylen: “Het is zeker niet de bedoeling dat we stoppen met inzetten op Zorgzaam Bergom, wanneer het Zorgzame Buurtenproject over twee jaar afloopt. Op dit moment heeft Herselt nog geen Lokaal Dienstencentrum, maar we zijn er wel twee aan het opzetten in twee deelgemeentes van Herselt. De mensen die we nu bereiken met Zorgzaam Bergom, hopen we dan ook terug te zien in de twee LDC’s die binnenkort zullen bestaan. De LDC’s zullen dan ook de activiteiten die we nu op poten zetten, over twee jaar een plaats proberen geven.”

“Sinds het Zorgzame Buurtenproject loopt, hebben we in Herselt ook een welzijnsraad. Thema’s als welzijn en gezondheid worden daar besproken. Die actieve input van de bewoners vinden we erg belangrijk. Herselt heeft ook een ouderenraad, ook aan die raad vragen we geregeld input. En Bergom heeft ook veel (ouderen)verenigingen waar ik op regelmatige basis contact mee heb. Verder is er ook een samenwerking met Thuiszorg Kempen.”

Die actieve input van de bewoners vinden we erg belangrijk.

Welke tips zou je geven aan andere gemeentes die een project rond eenzaamheid willen opzetten?

Heylen: “Op een laagdrempelige manier te werk gaan werkt bij ons erg goed. Ik zet mij ergens neer met koffie en gebak en mensen spreken mij makkelijk aan. Maar ik ga zelf ook mensen actief aanspreken. Ik laat hen weten waar ik zit, maar laat de keuze aan hen of ze me al dan niet willen opzoeken. Hen vrijblijvend uitnodigen werkt drempelverlagend. We zijn in Bergom erg klein begonnen. Mochten we direct iets grootschalig georganiseerd hebben, hadden de mensen waarschijnlijk schrik gekregen. Luisteren naar de noden van de inwoners zelf, is dan ook belangrijk. Let wel: Bergom is een landelijke gemeente. Misschien dat het er in een stedelijke context helemaal anders aan toegaat.”

De uitwisseling met de vrijwilligers ervaar ik als erg waardevol!

“Daarnaast heb ik een groep van tien gemotiveerde vrijwilligers waar ik altijd op kan rekenen. Zij doen bijvoorbeeld mee de huisbezoeken bij de 80-plussers. De uitwisseling met hen ervaar ik als erg waardevol! En daarnaast is ook een lokaal bestuur, dat écht werk wil maken van soortgelijke projecten, essentieel. Anders sta je op lange termijn nergens.”